موریهه اوئشیبا
موریهه اوئشیبا بنیانگذار آیکیدو 14 دسامبر 1883 در روستایی که اکنون تانابه نام دارد، در خانوادهای نسبتا غنی به دنیا آمد. پدر او که یوروکو نام داشت کشاورزی محترم بود و در سیاست هم دست داشت و مادرش نیز از خانوادهی بااصالتی میآمد.
موریهه در کودکی بدنی نحیف داشت و بیشتر وقتش را به کتابخوانی در داخل خانه مشغول بود. اما پدرش که پدران سامورایی داشت تنها پسرش را به فراگیری شنا و کشتی سومو تشویق و برایش داستانهایی از زندگی جد بزرگشان کیچیهمون که سامورایی نامداری بود تعریف میکرد. موریهه رفته رفته به خصوص پس از دیدن ضرب و شتم پدرش توسط یکی از رقبای سیاسیاش به اهمیت قویتر شدن پی برد.
یکی از افرادی که در آموزشهای اولیه موریهه تأثیرگذار بود معلم مدرسهاش" یک کشیش مذهب شینتو" بود او را با مفاهیم دینی آشنا کرد. در شش سالگی برای کسب تحصیلات به معبد فرستاده شد و به دین بودایی و مراسمهای خیرهکنندهی بوداییان علاقهمند شد.
پس از آن او به مدارس غیرمذهبی رفت و بعد از فارغ تحصیلی مدت کوتاهی در اداره مالیات به کار مشغول شد. در سال 1903 به خدمت سربازی فراخوانده شد اما در آزمون ورودی رد شد. بلافاصله بعد از آن مدتی به دور از مردم در کوهستان به تمرینهای قدرتی سنگین پرداخت و یک سال بعد به خدمت در جنگ میان امپراتوری ژاپن و روسیه رفت.
پس از اتمام خدمتش با همسرش به اوکاییدو رفت و در سال 1915 با تاکدا سووکاکو بنیانگذار و مدرس برجسته دایتوریو- آیکی- جوجوتسو ملاقات کرد. او مدت زیادی را در اوکاییدو به همراه تاکدا به تحقیق و مطالعه پرداخت و توانست مدرک دایتوریو - آیکی- جوجوتسوی خود را از او دریافت کند. پس از ترک اوکاییدو در سال 1919، اوئشیبا که به جریان سیاسی اوموته-کیو علاقهمند شده بود، در آیابه به آموزش هنرهای رزمی پرداخت و اولین دوجوی خود را نیز در همان شهر بنا کرد.
اوئشیبا در سال 1922 به استایل و فرمی خاص و منحصر به فرد در انجام تکنیکهای دایتوریو رسید و پس از نظم دادن به آنها نام این استایل جدید را آیکی- بوجوتسو نامید. آیکی- بوجوتسو بعدها نقطه شروع الهامبخشی برای وی شد تا هنر رزمی مختص به خود را ایجاد کند.
در سال 1925 با اولین تجربه معنوی عمیق خود روبرو شد که آن را این چنین توصیف کرد: «روح زرینی از سطح زمین برخاست، تمام بدنم را در بر گرفت و آن را به تنی از جنس طلا تغییر داد.»
در سال 1925 با اولین تجربه معنوی عمیق خود روبرو شد که آن را این چنین توصیف کرد: «روح زرینی از سطح زمین برخاست، تمام بدنم را در بر گرفت و آن را به تنی از جنس طلا تغییر داد.»
در سال 1925 با اولین تجربه معنوی عمیق خود روبرو شد که آن را این چنین توصیف کرد: «روح زرینی از سطح زمین برخاست، تمام بدنم را در بر گرفت و آن را به تنی از جنس طلا تغییر داد.» .پس از این اتفاق مهارتهای رزمی او به شدت افزایش پیدا کرد. او همچنین در ایجاد آیکی- بوجوتسو از ذخیره آموزههایش طی دو سفر به چین نیز استفاده کرد که دو مورد از آنها تای- چی- چوآن و پا-کوآ- چانگ نام دارند.
اوئشیبا در سال 1926 به توکیو سفر کرد و در آنجا همبو دوجو را بنا نهاد. در آن سالها او میان رزمیکاران دیگر شهرت فراوانی کسب کرده بود و علاوه بر دوجوی خود، در اطراف ژاپن هم به آموزش هنرهای رزمی میپرداخت. از جمله آکادمیهای مرتبط با ارتش ژاپن.
در سال 1936 او نام این هنر رزمی را به آیکی- بودو تغییر داد و در 1942 این ورزش را رسماً آیکیدو خواند که شیوهای تغییریافته و کاملشده از آیکی- بودو بود. در آیکیدو ویعلاوه بر تکنیکهای ابداعی خود، از شیوههای مبارزهای قدیمیتر ، از جمله مبارزه با شمشیر و کیتو- ریو - جوجوتسو نیز بهره برده بود.
علاوه بر مهارتهای رزمی، عامل دیگری که او را در ایجاد شیوهای نوین از مبارزه یاری داد، علاقه شدیدش به یافتن معنای عمیقتری از زندگی بود. اوئشیبا زمان زیادی از عمرش را به مدیتیشن، تمرین میسوگی و دیگر تجارب معنوی گذراند. گفته میشود زمانی که با اوموته-کیو آشنا شد همزمان مطالعات گستردهای در زمینهی «بودو» انجام داد. بودو یا راه جنگجو به معنای پذیرش روح کیهان، حفظ صلح جهانی و حمایت و محافظت از تمام موجودات زنده در عالم هستیست. پس از جنگ، موریهه اوئشیبا از آیکیدو کنارهگیری کرد و تمام امور مربوط به همبو دوجو و بنیاد آی-کی را به پسرش کیشومارو واگذار کرد. او بقیهی عمرش را به امور معنوی، مدیتیشن، هنر خوشنویسی و کشاورزی گذراند و در 26 آوریل سال 1969 بر اثر سرطان کبد درگذشت.
آیکیدوی اوئشیبا در زمان قبل از جنگ تفاوت بسیاری با آیکیدوی اواخر عمر او داشت. فرم اولیه آیکیدو دارای ضربههای بیشتر به نقاط حیاتی بدن (آتمی) و استفاده گسترده از سلاح داشت. این فرم در شاگردان نامدار زمان قبل از جنگ او به وضوح قابل مشاهده است. از میان این شاگردان میتوان به کنجی تومیگی (بنیانگذار شودوکان آیکیدو)، نوریاکی اینوئه (بنیانگذار یوسیکان) و گزو شیودا (بنیانگذار یوشینکان آیکیدو) نام برد. پس از مرگ وی باقی شاگردانش تا به امروز به ترویج آیکیدو ادامه دادند.